Sanktuarium Krzyża Świętego ul. Klasztorna 11 31-979 Kraków Kustosz sanktuarium: |
Życie liturgiczne (odpustowe) w mogilskiej świątyni przed Soborem Watykańskim II |
Ponad czterdzieści lat temu Sobór Watykański II uczynił poważny krok m.in. w odnowie celebracji liturgii i nabożeństw. Odnowa ta przyniosła m.in. zmianę sposobu odprawiania Mszy św. (nie zmieniła się sama istota Eucharystii!), używania języków narodowych w liturgii, większy udział i zaangażowanie wiernych świeckich w czasie Mszy świętej itd. W 2007 roku papież Benedykt XVI specjalnym listem przypomniał i potwierdził, że jest możliwa (przy spełnieniu pewnych warunków) celebracja Eucharystii (jako forma nadzwyczajna) według przedsoborowego mszału papieża św. Piusa V (wydanego później przez bł. Jana XXIII) – pokazuje to m.in., że Kościół nie odcina się od przeszłości, ale czerpie z bogactwa historii i tradycji, z uwzględnieniem pewnych koniecznych zmian i przystosowań do potrzeb każdej epoki. Zmiany posoborowe wpłynęły także na życie liturgiczne i praktyki pobożne, w których uczestniczyli pątnicy mogilscy i tutejsi parafianie. Warto choć trochę zapoznać się z wielowiekową tradycją odpustów mogilskich i celebracji Eucharystii w mogilskim sanktuarium, której przejawy trwają do dziś, choć w nieco zmienionej, odnowionej formie. Ta tradycja jest autentycznym świadectwem rozwoju i trwania kultu mogilskiego Krzyża, który po soborze przedstawia nam się w nowym świetle. |
Więcej…
|
Łaskami słynący wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego |
W celu propagowania kultu Chrystusa Ukrzyżowanego od XIX wieku, oprócz drukowania i popularyzowania broszur i książeczek do nabożeństwa, cystersi mogilscy wydają również pocztówki, litanie i obrazki z „prawdziwym wizerunkiem” Pana Jezusa (z modlitwami na odwrocie) oraz rozprowadzają wśród pątników medaliki i obrazy do zawieszenia na ścianę. Dzięki tym archiwaliom możemy lepiej poznać dawny wystrój kościoła i kaplicy cudownego Krzyża. Dokumenty klasztorne podają, że Wawrzyniec Goślicki, opat mogilski (komendatariusz) i biskup kamieniecki, w 1586 roku zmienił wystrój wnętrza kościoła i w 1588 roku z wielką czcią przeniósł wizerunek Ukrzyżowanego do kaplicy i specjalnie przygotowanego ołtarza (poświęconego 28 października 1597 roku) – w tym miejscu Krucyfiks pozostał do dziś. |
Więcej…
|
Sprawy między człowiekiem a Bogiem, między dobrem a ziem, rozegrały się na Krzyżu. Najważniejszą, największą prawdą wiary będzie zawsze Golgota. Tam dokonało się i dokonuje zbawienie świata. Czas wielkich wydarzeń wraca. Nie ginie o nich pamięć. 14 września ulica Klasztorna w Nowej Hucie zapełni się ludzką rzeką zmierzającą do mogilskiego sanktuarium. Przez osiem kolejnych dni ciągnąć tu będą pątnicy. Z daleka i z bliska. Piesi i zmotoryzowani. Młodzi i starzy. Tysiące wiernych modlitwą i nabożeństwem świętować będą odpust Podwyższenia Krzyża św. Przygasną wspaniałości renesansowych fresków, piękno gotyckich sklepień cysterskiej bazyliki. W ten czas Bóg będzie wkraczał w ludzkie życie. On będzie na pierwszym planie. Z Krzyża będzie mówił do sumień o istotnych sprawach świata i człowieka. |
Więcej…
|
Zwyczajem utrwalonym od stuleci, w dniach wrześniowego odpustu, Pan Jezus mogilski skupi na sobie całą uwagę wiernych. Przyjmie hołdy i uwielbienie ofiarowane przez rzesze czcicieli, wdzięcznych za zsyłane łaski i dary. Za cuda zapisane w ludzkich sercach, skruchę, poczucie ufności. Za swoją obecność od blisko siedmiuset lat. Od czasów św. Augustyna (zm. 430) Kościół przypomina chrześcijanom wciąż aktualną naukę: Widome i znane jest wszystkim ludziom, że Bóg wyróżnia pewne miejsca, jednakże nikt nie przeniknie Jego wyborów i nie wyjaśni, czemu cuda dzieją się w tych miejscach, a nie w innych... Bóg zsyła łaski i czyni cuda za pośrednictwem niezbyt dobrze wyrzeźbionych figur czy też niedokładnie namalowanych obrazów..., ale nie po to, aby wierni przypisywali im właściwości Boskie... Nasza religijna cześć odnosi się nie do rzeczy, do obrazów i figur jak czynili to dawniej poganie, obdarzający zaufaniem swych bożków - ale do osób, które one przedstawiają. Udokumentowana historia opactwa w Mogile sięga 1220 roku. Historia cudownego Wizerunku zaczyna się sto lat później. Wtedy to zakończono prace budowlane świątyni i ustawiono w centralnym jej miejscu na przecięciu nawy głównej z transeptem czczony po dziś dzień Krzyż z przybitym do niego Jezusem. |
Więcej…
|
Krzyż w chrześcijaństwie pojawia się najpierw jako monogram, znak rozpoznawczy. Przez cztery pierwsze wieki unikano przedstawiania Chrystusa na krzyżu. Egzegeci i teologowie czasów apostolskich mieli zdało się trudność nie do rozwiązania: Boga ukrzyżowanego, będącego "zgorszeniem dla Żydów i głupstwem dla pogan" (I Kor. 1,23). Boga, który zrównał się z grzesznikami; z najmniejszymi, którzy nic nie mają i cierpią. Uciekano od historycznej rzeczywistości ukrzyżowania. Chrystusa przedstawiano w pełnym majestacie, imponująco. Chrystus nie wisiał na krzyżu lecz tronował przed krzyżem upiększonym złotem, drogimi kamienia. Pierwsze unikalne obrazy Jezusa na krzyżu pochodzą z V w. Na drzwiach kościoła św. Sabiny w Rzymie, w scenie ukrzyżowania z VI w. pokazano, że Chrystus żyje. Od VI do IX w. w przedstawieniach ukrzyżowania, Jezus jest wyprostowany i żyjący. Odziany jest w tunikę z krótkimi rękawami. Tunika jest odpowiednikiem całodzianej szaty kultowej żydowskiego kapłana, a fakt takiego nawiązania dodaje Zwycięskiemu Zbawicielowi majestatycznej powagi Pana, gdyż występuje na krzyżu jako arcykapłan Nowego Przymierza. Uwaga zwrócona jest nie na cierpienie Jezusa lecz na dokonane przez Niego odkupienie. |
Więcej…
|
Mogilskie Sanktuarium znajduje się w posiadaniu relikwii Krzyża świętego. Trudno określić, kiedy cystersi postarali się o autentyczną relikwię, na której Chrystus dokonał dzieła zbawienia. Jedna z informacji prasowych (z 1937 roku), mówiąca o uroczystej procesji (dosłownie: o manifestacyjnym pochodzie religijnym) w sobotę wieczorem przed główną niedzielą odpustową, wspomina o relikwiach Krzyża świętego, które były niesione w czasie tej procesji. Jednak trudno znaleźć wiele informacji o tych relikwiach. Ponieważ w archiwum klasztornym nie zachował się dokument potwierdzający autentyczność relikwii świętego Krzyża, jakie klasztor posiada, dlatego o. Bogumił Salwiński († 1991 r.), opat mogilski, podjął starania u Stolicy Apostolskiej o nową relikwię. Tak od roku 1961 opactwo posiada potwierdzoną, sporą cząstkę relikwii Krzyża św. (a także tę z niezachowanym dokumentem autentyczności), pochodzącą z bazyliki Santa Croce w Rzymie (bazylika ta pozostaje pod opieka tamtejszych cystersów). Mogilska relikwia została oprawiona w nowy, neoromański relikwiarz, wykonany na wzór oryginalnego dzieła pochodzenia hiszpańskiego. Pątnicy mają okazję uczcić w Sanktuarium mogilskim te relikwie przez ucałowanie, głównie w czasie odpustu, czuwań pierwszopiątkowych oraz podczas nabożeństw wielkopostnych. |
Więcej…
|
|
|